საბანკო რეგულაციების ამოქმედება  დაანონსებიდან უკვე ორჯერ გადავადდა. ბოლო ვერსიით, საქართველოს ეროვნული ბანკი საბანკო და საფინანსო სექტორისთვის ახალ რეგულაციებს 2019 წლის 1 იანვრიდან აამოქმედებს.  დარგის სპეციალისტები აღნიშნავენ, რომ დაგეგმილმა რეგულაციებმა და მისმა „მოლოდინმა“ სამომხმარებლო ბაზარზე სურათი შეცვალა. საუბარია, უძრავი ქონების  და ტექნიკის ბაზარზე.

 

სამშენებლო-დეველოპერული კომპანია „არსის“ აღმასრულებელი დირექტორი თორნიკეაბულაძე აცხადებს, რომ ოქტომბრის თვეში, როდესაც დაანონსებული იყო რეგულაციების 1 ნოემბერს ამოქმედება, ერთ-ერთი ბანკის იპოთეკურმა ცენტრმა იპოთეკური გეგმა 180%-ით შეასრულა. აბულაძე განმარტავს, რომ   სავარაუდოდ, სხვა ბანკებშიც ანალოგიური სიტუაცია იქნებოდა.

 

„მიდოდა ჩამორეკვები ყველასთან, რომ ხალხს შეზღუდვების დაწესებამდე  კრედიტები აეღო, ამის გამო მოსახლეობაში ერთგვარი პანიკა იყო. ამ პერიოდში ძალიან დიდი რაოდენობით  სესხი გაიცა,“-აცხადებს აბულაძე.

 

 

მისივე განმატებით, მოთხოვნა გაიზარდა  სამშენებლო სექტორშიც, რომელიც  გაყიდვებზეც აისახა.  „ყველა ცდილობდა იმ პერიოდში მოესწრო ბინის, უძრავი ქონების ყიდვა. რთულია იმის თქმა, თუ სამშენებლო სექტორს რამდენი პროცენტით გაეზარდა გაყიდვები, თუმცა, ასევე მნიშვნელოვანია, რომ  ვინც მაშინ ვერ მოასწრო შეძენა,ისინი ახლა აქტიურდებიან. უნდა ავღნიშნოთ,  მოთხოვნა შესაძლოა მეორად ბინებზეც ყოფილიყო,“-აცხადებს აბულაძე.  

 

 

„საქართველოს უძრავი ქონების ეროვნული ასოციაციის“  მმართველი საბჭოს წევრი, კომპანია Noble Real Estate-ის დამფუძნებელი  ვაჟა  მებაღიშვილი აცხადებს, რომ ოქტომბრიდან მეორად ბაზარზე ტრანზაქციების რაოდენობა   დაახლოებით  10-15%-ით გაიზარდა. მისი მტკიცებით, ყველა ცდილობს  მოასწროს ბანკებიდან სესხის აღება და უძრავი ქონება  იყიდოს. მოთხოვნაა როგორც ადგილობრივი მომხმარებლის, ასევე უცხოელების მხრიდან.

 

როგორც ვაჟა მებაღიშვილი აღნიშნავს, მოსახლეობა  უძრავ ქონებას ძირითდად ბიზნესის დაწყების მიზნით ყიდულობს. მათ შორის, გასაქირავებლადაც. ძალიან დიდი აქტივობაა ისეთ უძრავ ქონებაზე, სადაც შესაძლოა კლიენტმა სასტუმროს ბიზნესი დაიწყოს და განავითაროს.  განსაკუთრებული მოთხოვნაა ძველ თბილისზე, მათ შორის, მთწმინდა, ავლაბარი, ვერა, ვაკე.

 

მისი განმარტებით, ტრანზაქციების ზრდის ტენდენცია ახლაც  გრძელდება.

 

 

ტექნიკის მაღაზიათა ქსელი „ბეკოს“ გენერალური დირექტორი მეჰმედ მელექი  განმარტავს, რომ გაყიდვების სტატისტიკა არაერთგვაროვანია. კერძოდ, თბილისში გასულ  წელთან შედარებით გაყიდვები დაახლოებით, 20 პროცენტითაა გაზრდილი, რასაც ვერ ვიტყვით რეგიონებზე. მისი განმარტებით, საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ სესხის გაცემაზე ამოქმედებულმა რეგულაციების  პირველმა ტალღამ, რომელიც  სესხების  გაცემის შეზღუდვას შემოსავლების დადასტურების გარეშე გულისხმობს,   ტექნიკის განვადების რაოდენობა გარდა დიდი ქალაქებისა, ყველა რაიონში დაახლოებით  10-დან 20%-მდე შეამცირა.

 

კითხვაზე, ხომ არ უკავშირდება თბილისში გაყიდვების 20%-იანი ზრდა დაანონსებულ საბანკო რეგულაციების ამოქმედებას, მელექი ამბობს, რომ არა, გააქტირებულ გაყიდვებს კი მელექი წინასაახალწლო პერიოდს უკავშირებს.

 

 

„საქართველოს საბანკო ასოციაციის“ პრეზიდენტი ალექსანდრე ძნელაძე „კომერსანტთან“განმარტავს, რომ მაისში, რეგულაციების პირველი ნაწილი ძალაში უკვე შევიდა, რომელიც შემოსავლების დადასტურების გარეშე სესხების შეზღუდვას გულისხმობს. ამის შედეგად, ბანკების უმეტესობამ უკვე შეზღუდა სესხების გაცემა. აქედან  გამომდინარე, გააქტიურება არ შეინიშნებოდა.

 

 

„რაც შეეხება იპოთეკურ სესხებს, მათზე წინა პერიოდშიც საკმაოდ მზარდი ტენდენცია იყო და ასეა დღემდეც. თუმცა, ამას რეგულაციამდე პერიოდს ვერ მივაწერ. საბანკო სისტემაში საკმაოდ მაღალი გეგმები იყო, მათ შორის  იპოთეკური სესხების ზრდის თვალსაზრისით. 2016 წელს, როდესაც სტაგნაცია შეინიშნებოდა, იმისი დაკომპენსირება ახლა ხდება. დაგეგმილი იყო იპოთეკური  პორტფელის 30 პროცენტიანი ზრდა. დღეს  გვაქვს მხოლოდ ოქტომბრის მონაცემები, რომლის მიხედვითაც, ტრენდი იგივეა, არაფერი ისეთი ცვლილება არ არის. ფიქსირდება ზრდა 30%-ის ფარგლებშიც. თუმცა, ეს  ბანკების გაცხადებული მოლოდინებია.

 

  

ოქტომბრის შუა პერიოდში  რეაქცია 1 კვირიანი იყო. ასეთი მცირე ვადიანი გააქტიურება  სისტემურ მაჩვენებელზე მკვეთრად არ ასახულა. ახლა იმ ადამიანებმა აიღეს სესხი, რომლებიც 2-4 თვის შემდეგ აპირებდნენ.  ეს იმას დააკომპენსირებს, რომ იქითა წელს აღარ აიღებენ“-განმარტავს ძნელაძე.

 

 

რეგულაციების  ბოლო ვერსიის მიხედვით, ბანკებს უნდა დაუწესდეთ შეზღუდვა სესხის გაცემის პოლიტიკასთან დაკავშირებით – მათ მოუწევთ უფრო მკაცრად შეაფასონ მომხმარებლის (სესხის მსურველის) გადახდისუნარიანობა და სესხების გაცემის პოლიტიკა გაამკაცრონ.საუბარია რეგულაციებზე, რომლის თანახმად: იპოთეკაზე წესდება მაქსიმუმ 15-წლიანი ლიმიტი, უძრავი ქონებით უზრუნველყოფილი სამომხმარებლო სესხი მაქსიმუმ 10-წლიანი იქნება, ავტოსესხი მაქსიმუმ 6-წლიანი, ნებისმიერი ტიპის სესხის ხანგრძლივობა 4 წელს არ უნდა აჭარბებდეს.

 

წყარო: https://bit.ly/2SQgsTp